استیل هزاران سال است که ساخته شده است اما استنلس استیل در سال 1913 میلادی توسط یک متالورژ بریتانیایی اختراع شد. در ابتدا استنلس استیل در کاربرد های کوچک مثل قطعات پمپ و… به کار میرفت، اما در حال حاضر کاربرد وسیعی پیدا کرده است.
دو روش برای تولید یک محصول با جنس استنلس استیل وجود دارد.: یک محصول امکان دارد از قطعات خام استیل یا از طریق استیل ذوب شده که داخل قالب ریخته می شود، ساخته شود.
تولید استنلس استیل در چندین مرحله انجام می گیرد. قطعات استیل ذوب می شوند، داخل قالب جامد ریخته می شوند، عملیات حرارتی می شود و سپس تمیز و پولیش داده می شود.
- ذوب و ریخته گری
- فرم دهی
- عملیات حرارتی
- رسوب زدایی
- عملیات سخت کاری
- برش و ماشینکاری
- پرداخت کاری
ورق های استیل در 3 کیفیت متفاوت تولید می شوند:
- مات
- خشدار
- براق
برای مبدل های صفحه ای نوع مات مناسب است. که انواع مختلف کیفیت سطح داردو پر کاربردترین نوع آن کیفیت 2B است . 2B عبارتی است که توسط ASTM A480 استفاده گردید. در این نوع پرداخت عملیاتی همچون نورد سرد، عملیات حرارتی و رسوب زدایی انجام میگیرد.
از آنجایی که دو نوع استنلس 304L و 316Lبیشترین کاربرد را در مبدل صفحه ای دارند، به ویژگی ها و خواص هریک می پردازیم.
ویژگی های ورق استیل 316L
استیل 316/316L دومین استنلس استیل آستنیتی پرکاربرد پس از 304 است. این آلیاژ نسبت به 304 مقاومت بیشتری به خوردگی دارد، به همین جهت استفاده ا آن در این گونه محیط ها توسعه پیدا کرده است. اغلب در فرایند های جریانی که شامل کلورید و هالید است استفاده می شوند. افزودن مولبیدن، مقاومت کلی آن را در برابر خوردگی افزایش می دهد. همچنین باعث زیاد شدن مقاومت کششی و پارگی آن در دماهای بالا می شود.
316L | 316 | Element |
16.0 min. – 18.0 max. | 16.0 min. – 18.0 max. | Chromium |
10.0 min. – 14.0 max. | 10.0 min. – 14.0 max. | Nickel |
2.0 min. – 3.0 max. | 2.0 min. – 3.0 max. | Molybdenum |
0.030 | 0.08 | Carbon |
2.00 | 2.00 | Manganese |
0.045 | 0.045 | Phosphorous |
0.03 | 0.03 | Sulfur |
0.75 | 0.75 | Silicon |
ویژگی های ورق استیل 304/304L
استیل 304، پس از 316، پرمصرف ترین نوع استیل است. ورق استیل 304، به دلیل دارا بودن درصد کمی از کربن در ترکیبات شیمیایی خود، دارای قابلیت فرم دهی و جوشکاری و همچنین سخت کاری در عملیات حرارتی می باشد. ننوع 304L درصد کربن کمتری نسبت به 304 دارد.
304L | 304 | Element |
17.50-19.50 | 17.50-19.50 | Chromium |
8.00-10.50 | 8.00-10.50 | Nickel |
0.0-0.03 | 0.0-0.07 | Carbon |
0.0-2.0 | 0.0-2.0 | Manganese |
0.0-0.05 | 0.0-0.05 | Phosphorous |
0.0-0.02 | 0.0-0.03 | Sulfur |
0.0-1.00 | 0.0-1.00 | Silicon |
0.0-0.11 | 0.0-0.11 | Nitrogen |
Balance | Balance | Iron |
در شرایطی که اسید اکسید کننده وجود دارد، مانند اسید نیتریک، استنلس استیلی که دارای مولبیدن است مقاومت کمتری دارد. استیل 316/316L در تماس با سولفور عملکرد بهتری دارد.